Małe Indie w Użhorodzie

My będziemy mówić o tych, którzy przyjeżdżają na Ukrainę studiować. Dlaczego studenci z Indii przyjeżdżają uczyć się właśnie na Ukrainę i jak Ukraina ich przyjmuje. Co najmniejsza wojewódzka stolica – Użhorod może zaproponować studentom z drugiego, pod względem zaludnienia, państwa na świecie?

Według danych Ukraińskiego Ośrodka Edukacji Międzynarodowej, na Ukrainie kształci się prawie 64000 zagranicznych studentów ze 148 państw świata. Wśród nich 6145 to Hindusi, co oznacza, że co dziesiąty student – obcokrajowiec przyjeżdża do nas z Indii. Więcej jest ich tylko z Azerbejdżanu i Turkmenistanu.

Dyrektorka OEM Olena Shapovalova mówi, że Indie o populacji stanowiącej ponad 1,4 mld osób, wśród których prawie połowa to młodzież do 21 roku życia, czyli potencjalni studenci, są drugim po Chinach państwem, obywatele którego zdobywają wykształcenie za granicą. Jednak przyjechać na studia na Ukrainę nie jest wcale tak prosto. Indie zaliczają się do państw ryzyka emigracyjnego, jednak według nieoficjalnych danych, otrzymanie wizy przez Hindusów jest nadzwyczaj trudne i drogie.

Pięcioma uniwersytetami, gdzie kształci się największa ilość studentów z Indii są: Charkowski Narodowy Uniwersytet Medyczny, Charkowski Uniwersytet Narodowy im. Wasyla Karazina, Narodowy Uniwersytet Medyczny im. Ołeksandra Bohomołcia, Zaporozki Narodowy Uniwersytet Medyczny oraz Użhorodzki Uniwersytet Narodowy.

Ostatni otrzymał pozwolenia na kształcenie zagranicznych studentów dopiero w 2016 roku. W przeciwieństwie do milionowych miast takich jak Charków, Kijów czy Zaporoże, tak spora liczba Hindusów od razu rzuca się w Użhorodzie w oczy oraz kontakt z nimi jest znacznie częstszy. To właśnie dlatego wybraliśmy Użhorod, aby dowiedzieć się więcej o pobycie na Ukrainie studentów z Indii.

Hari Krishnan

Przyjechaliśmy do Hari aby zobaczyć jak mieszka przeciętny Hindus na Ukrainie. Hari wynajmuje mieszkanie. Mówi, że jest bardzo problematyczne znalezienie tutaj cudzoziemcowi mieszkania: wynajmujący od razu chcą od cudzoziemców więcej pieniędzy.

– Użhorod jest bardzo spokojnym miastem. Tutaj mogę przyjść do pokoju i zająć się swoimi sprawami. W Indiach jest to znacznie trudniejsze, jest tam o wiele więcej samochodów i hałasu, a tutaj jest cisza i spokój. Mogę nawet słuchać śpiewu ptaków. Użhorod jes niewielki i ludzie są tu bardzo dobrzy. Żyje mi się tutaj lekko, komunikacja jest łatwa i mam tu wiele ukraińskich przyjaciół. Porównując do mojego pobytu na Wschodzie Ukrainy, tutaj jest o wiele bardziej komfortowo, bliżej do Europy i ludzie są bardziej przyjaźni. Przeprowadziłem się tutaj z Ługańska. Ludzie tam są zupełnie inni. U nich agresję wywołuje nawet to, że rozmawiamy po angielsku. Na pierwszym roku, gdy mieszkałem w Ługańsku, nie umiałem nic powiedzieć ani po ukraińsku ani po rosyjsku oprócz “Dzień dobry” i “Dziękuję”.

Fotografować Hari zaczął jeszcze w Indiach. Przez pół roku robił zdjęcia do lokalnej gazety a następne pół pracował w agencji modelek.

– Studiuję medycynę i po kilku już latach studiów uważam, że fotografia i medycyna jest idealnym połączeniem. Pracuję jako fotograf mody albo uliczny fotograf. Wykonałem już niezliczoną ilość pięknych, czarno-białych zdjęć. Jestem tu teraz znany jak hinduski chłopak, który robi czarno-białe zdjęcia.

– To dopiero teraz mam tak dużo pracy, przez pierwszy rok było naprawdę bardzo ciężko. Ludzie mnie nie znali i ja nie znałem nikogo w Użhorodzie. Musiałem chodzić i przekonywać ludzi, że jestem fotografem, i że mogę dobrze pracować.

Wspólnota studentów – cudzoziemców w Użhorodzie nie jest zbyt liczna ok. 300 – 400 osób: Hindusi, Lankijczycy, Afrykańczycy, na ogół przedstawiciele 15-20 państw.

– Jest tutaj niewielka kawiarnia dla tych, którzy chcą spróbować kuchni indyjskiej oraz dla Hindusów, którzy zatęsknili za domem. Ja gotuje sam w domu. Lubię również kuchnię ukraińską, ale jestem wegetarianinem i zimą ciężko mi tutaj dostać dobre owoce i warzywa. Co do przypraw, to czasami w lecie mogę znaleźć kilka potrzebnych przypraw na pchlim targu niedaleko “Luxor Plazy” (CH “Luxor Plaza” na ul. Korjatovycha – red.). Zimą są one zbyt drogie, albo w ogóle ich nie ma. Czasami zamawiam przyprawy z Indii. To prawda, że gdy jadę z domu na Ukrainę, to wiozę ze sobą torbę pełną przypraw.

Hari opowiada, że jeden z jego znajomych uczył się w Ługańsku sześć lat i w rezultacie nie otrzymał żadnych dokumentów ukończenia studiów po tym jak rozpoczęła się tam wojna. Dlatego jest on teraz w Użhorodzie i uczy się ponownie na trzecim roku. Musiał rozpocząć naukę od nowa. Za studia studenci z Indii albo płacą samodzielnie, albo pomaga im w tym rodzina.

— Niczego od rządu nie otrzymujemy. Indie są przeludnione i rząd nie jest w stanie dawać żadnych stypendiów. W większości przypadków pomagają rodzice. Dzięki temu, że pracuję, jestem w stanie samodzielnie się utrzymać a moi rodzice płacą tylko czesne za studia.

Na pytanie, co doradził by cudzoziemcom zobaczyć w Użhorodzie, Hari odpowiada:

— Marzę, aby przywieźć tu rodzinę i pokazać im nabrzeże rzeki Uż oraz centrum miasta. Lubię tam spacerować i fotografować piękne miejsca i ciekawych ludzi. Poza miastem jest również wiele ciekawych miejsc. Ja dużo chodzę po górach. Są tam piękne rzeczki i lasy. Bardzo mi się podoba góra Piłypec, las niedaleko Mukaczewa oraz Zamek Palanka w Mukaczewie.

Hari pochodzi z południa Indii a jego dom znajduje się naprzeciwko oceanu. Mówi, że nie bardzo się przejmuje tym, że rzadko bywa w domu.

– Długi czas mieszkałem koło oceanu, a teraz już od trzech lat mieszkam koło gór. To zupełnie inne doświadczenie. W Indiach byłem w Himalajach, gdzie również jest bardzo zimno, więc do takiego klimatu jestem przyzwyczajony.

Hari, podobnie jak i większość studentów z Indii, odczuwał nietolerancje z Ługańsku, zaś w Użhorodzie traktowani są o wiele lepiej.

– W każdym państwie są dobrzy i źli ludzie. Gdy będę wybierać tych dobrych i ignorować złych, wtedy będę szczęśliwy. W Indiach również są ludzie, którym się nie spodobacie, lecz większość mimo wszystko będzie was traktować normalnie. Teraz na Ukrainie jest już mniej nietolerancji, w szczególności w Użhorodzie. Kilka lat temu, w Ługańsku , 60% mieszkańców było negatywnie nastawionych do cudzoziemców, a 40% było nastawionych pozytywnie albo neutralnie. Tutaj, negatywnie nastawionych jest maksymalnie 10% społeczeństwa. Czasem spotyka się ludzi, którym nie podoba się inny kolor skór. Jest to przede wszystkim starsze pokolenie. Ludzie zaczynają uczyć się języków obcy, wiedzą coraz więcej. I to jest bardzo dobre, gdyż dla pracszybko.y niezbędny jest angielski. Tak samo i my, pochodzący z dawnej brytańskiej kolonii, uczymy się angielskiego. Znając języki obce podróżować jest o wiele łatwiej.

– Podróżując teraz po Europie, widzisz wielu ciemnoskórych. W Użhorodzie, staje się to czymś normalnym, gdyż jest on blisko Europy. Jednak pamiętam, że gdy po raz pierwszy przyjechałem do Użhorodu, ludzie patrzyli się na mnie jak na przybylca. Wtedy jeszcze iewielu cudzoziemców mieszkało w Użhorodzie. Byli Słowacy czy Węgrzy, którzy jakoś szczegółowo nie odróżniali się wyglądem od Ukraińców. A ot ludzie z innym kolorem skóry trafiali się rzadziej. Teraz to już nie jest taką rzadkością.

Hari opowiada, że w Indiach jest ponad 30 oficjalnych języków. Każdy region ma swój oficjalny język. Chłopak zna osiem języków, w tym cztery indyjskie. Przez pewien czas mieszkał w Dubaju, dlatego zna arabski. Z nami próbuje rozmawiać po ukraińsku.

Wykształcenie medyczne: Ukraina vs. Indie

Studia medyczne w Indiach dla przeciętnej hinduskiej rodziny jest za drogie – kosztuje 10-15 tys. dolarów rocznie. Na Ukrainie czesne za studia dla cudzoziemca wynosi ok. 2,5 tys. dolarów rocznie. Różnica jest odczuwalna i motywuje hinduskich rodziców do zachęcania swoich dzieci do zdobywania wyższego wykształcenia z dala od ojczyzny. Zazwyczaj wybierają między Chinami, Filipinami, Nepalem, Łotwą, Rosją, Gruzją, Kirgistanem i Ukrainą. Ostatnia, według studentów, wyróżnia się swoją wygodą, ze względu na położenie geograficzne: jest blisko Centralnej i Zachodniej Europy i z dala od Indii. Im dalej od domu, tym większe szanse usamodzielnienia się i nauczenia się odpowiedzialności przez młodych ludzi.

Bycie lekarzem, w Indiach, nie jest wyłącznie prestiżem ale i opłacalnym zawodem. Średnie wynagrodzenie lekarza w Indiach wynosi od 2 do 5 tys. dolarów miesięcznie, w zależności od specjalizacji. Na Ukrainie lekarze w państwowym sektorze medycyny zarabiają kilkukrotnie mniej. Po zakończeniu studiów na Ukrainie, obywatelom Indii należy zdać egzamin nostryfikacyjny i na jego podstawie otrzymać licencję lekarza w ojczystym kraju. Dopiero po otrzymaniu takiej licencji mogą wykonywać zawód lekarza.

Jedzenie i rytuały

W Użhorodzie jest kilka zakładów powiązanych z Indiami. Jest to miejsce z hinduskim kebabem oraz hinduska stołówka, gdzie studenci do czasu do czasu jedzą obiady. Jest jeszcze miejsce, gdzie spotykają sie buddyści – krysznaici. Tam serwują induską kuchnię za darmo. Studeni mówią, że jest tam miła atmosfera: przypomina ojczyznę, wszystko tradycyjnie po hindusku. Jednak są zarzuty do ukraińskiej wersji hinduskiej kuchni.

– Przykładowo tutaj w kawiarni podają wodę z imbirem, a my nie pijamy jej do obiadu czy kolacji. Na ogół, kuchnia jest smaczna, ale brakuje takiego prawdziwego hinduskiego smaku. Wydaje mi się, że jest to bardziej połączenie smaków ukraińskiegi i indyjskiego.

Prawdziwą indyjską herbatę, Czarmi poleca spróbować w “Eat Me Cafe”:

– Na tyle dobrze umieją tam przygotowacz prawidłową herbatę z miodem i wszystkimi niezbędnymi przyprawami, że gdy ją piję, wydaje mi się, że jestem gdzieś na ulicach Indii.

Czarmi, podobnie jak Hari, nie je mięsa i bardzo szkoduje, że w Użhorodzie praktycznie nie ma miejsc, gdzie serwują dania wegetariańskie. Jedynym wyjątkiem może być wegetariańska eko-kawiarnia “Jasne Soneczko”.

Wewnętrzni przesiedleńcy: Ługańsk – Użhorod

Szykku przez trzy lata uczył się w Ługańsku i przeprowadził się do Użhoroda w 2014 roku. Przyznaje, że bardzo się obawiał o swoje studia.

– Słyszeliśmy o Majdanie w grudniu 2013 roku, po nim mieliśmy bardzo dużo problemów, ale nasz uniwersytet ( Ługański Narodowy Uniwersytet Medyczny) funkcjonował do czerwca 2014 roku. Były ogromne problemy z bankami i nie mogliśmy wypłacić pieniędzy. Pod koniec maja, niedaleko od miasta było słychać wybuch. Myśleliśmy, że będziemy mogli ukończyć rok akademicki, pojechać na wakacje do domu, do Indii, a później powrócić do Ługańska, bo tam się wszystko zakończy. Później jednak do uniwersytetu przyjechał konsul Indii na Ukrainie i uprzedził nas, iż w ciągu 72 godzin mamy się spakować i opuścić miasto. Konsulat Indii opłacił bilety kolejowe zagranicznym studentom, nawet jeżeli oni nie byli obywatelami Indii. W taki sposób trafiliśmy do Kijowa, gdzie pewien czas mieszkaliśmy w hotelach.