Kültür, Rusya için her zaman bir silah olmuştur. Ve daha önce “kardeş halklar” hakkında artık tamamen itibarsızlaştırılan anlatı aktif olarak yayılmış olsa da 2022’de Putin oldukça saçma şeyleri konuşmaya başladı: Modern Ukrayna’nın Rusya tarafından yaratıldığını söylüyor. Rus propagandası, dili, dini ve eğitimi araç olarak kullanarak tüm kültürel cephelerde çalışır.
Tam ölçekli işgalin başlamasıyla Ukrayna, topraklarında Rus kültürünü boykot etmekle kalmadı, aynı zamanda tüm dünyayı bu eyleme katılmaya çağırdı. Ukraynalı kültürel figürler, uluslararası meslektaşları ve ortakları Rusya’ya karşı kültürel yaptırımlar için bir dilekçe imzalamaya çağısında bulundular. Dünyanın dört bir yanda birçok sanatsal, kültürel kurum, yayın platformu, sergi ve festival düzenleyicileri, saldırgan ülke ile her tür işbirliğinin sona erdiğini duyurdu.
Yayın Platformu
Ukrayna Kitap Enstitüsü, PEN Ukrayna, Knıjkovıy Arsenal (kitap fuarı) ve Bookforum Lviv, dünya kitap ve yayıncılık camiasını Rusya ile kitap alanında Rus yayıncılarının, kültür merkezlerinin ve yazarların kitap fuarlarına ve festivallerine katılımlarını iptal etmek ile başlayarak tüm ulaşılabilir platformlarda Rus yazarların kitaplarının mevcut tüm platformlarda dağıtımının durdurulmasına kadar herhangi bir işbirliğini boykot etmeye çağırdı.
Yakaboo, “Є” kitabevi, “Klub Simeynogo Dozvillya” (Tr. Aile Eğlence Kulübü) dahil olmak üzere Ukrayna’nın kilit kitap mağaza zincirleri ve kitabevleri Rus yayınevleri ile işbirliğini sonlandırdı. Bazıları işgalci ülkenin tüm ürünlerinin satışından çekildiğini zaten duyurdu ve Ukrayna Silahlı Kuvvetleri desteklemek için önemli yardımlarda bulundu. Ukraynalı çizgi roman yayıncıları topluluğu, Rusya ile herhangi bir işbirliğini durdurmaya, Rus çizgi romanlarını almama veya satmama çağrısında bulundu. Bu eğilimi ulusal düzeyde pekiştirerek, Mart ayı başlarında Ukrayna Televizyon ve Radyo Yayıncılığı Devlet Komitesi, Rusya’dan Ukrayna’ya herhangi bir yayıncılık ürününün ithalatını tamamen yasakladı.
Dünyanın en büyük kitap festivalleri ulusal standlarıyla Rusya’nın fuara katılmasını engelliyor. Kitap dünyasında önemli bir etkinlik olan Frankfurt Kitap Fuarı böyle bir karar aldı. Bu yaklaşımı Bologna’daki Kitap Festivali destekledi.
Aralarında dünyaca ünlü Amerikalı yazar Stephen King’in de bulunduğu bazı yazarlar, Rus yayınevleriyle yeni sözleşmeleri imzalamayacaklarını açıkladı.
Müzik
Akış ses hizmeti Spotify, Rusya’daki ofisinin kapatıldığını duyurdu ve daha sonra ödeme sağlayıcılarının ayrılması nedeniyle Premium abonelik satışını da durdurdu.
Rusya, Ukrayna’ya karşı saldırganlığı nedeniyle 2022 Eurovision Şarkı Yarışması’ndan ihraç edildi. Buna, Avrupa Dil Birliği’ni (EBU) Finlandiya televizyon şirketi YLE çağrıldı.
Dünya yıldızları Ukrayna’yı destekliyor, Ukraynalıların direncine hayran kalıyor. Madonna, Paul McCartney, Lady Gaga, Tom Odell, Yannis Philippakis (Foals solisti) ve diğerleri Putin’i savaşı durdurmaya çağırıyor. Imagine Dragons, Iggy Pop, Brainstorm, Green Day, The Neighborhood, Tommy Genesis, Franz Ferdinand, Apashe, Foals, The Killers gibi birçok sanatçı ve müzik grubu Rusya’da planladıkları konserleri şimdiden iptal etti.
Yurtdışında konserler planlayan Rus müzisyenler de sorunlar ile karşılaştı. Putin rejimini destekleyen ve Kırım’ın işgalini destek mektubuna imza atan Rus orkestra şefi Valeriy Gergiev, dünyanın en prestijli konser salonlarından Carnegie Hall’da bir dizi konser için sözleşmesini kaybetti. Rus piyanist Denis Matsuev’in performansları da iptal edildi.
Tiyatro ve Sinema
Ukrayna Film Endüstrisi Birliği, Rus filmlerinin boykot edilmesi çağrısında bulundu. Çağrı, Rus filmlerini bu yılki Avrupa Film Ödülleri’nden çeken Avrupa Film Akademisi tarafından desteklendi. FIPRESCI (Uluslararası Film Basın Organizasyonu), Ukraynalı film eleştirmenlerinden gelen bir mektuba yanıt olarak, üyelerinin Rusya’daki ve yurt dışında düzenlediği festivallere katılmayacağını söyledi.
Önde gelen Amerikan Metropolitan Operası ve Londra Kraliyet Opera Evi, Litvanya Ulusal Opera ve Bale Tiyatrosu, Estonya Ulusal Operası ve diğerleri de dahil olmak üzere onlarca kültür kurumu Rusya ile işbirliğini tamamen durduruyor.
Kyiv Rus Dram ve Komedi Tiyatrosu, adını Lesya Ukrainka Ulusal Akademik Tiyatrosu’na değiştirdi.
Twitter’de, Podil’deki Ukrayna Tiyatrosu’nun resmi olmayan hesabı, Anavatan Savunucusu Günü (Ukrayna’da eski bir resmi tatil, Sovyet sisteminin mirası; şimdi Rusya’da resmi devlet bayramı) için topladığı para sözde DNR (Donetsk Milli Cumhuriyeti) ve LNR (Lugansk Milli Cumhuriyeti) mülteci fonuna yatırdığını yazan Moskova’daki Puşkin Devlet Müzesini Rus savaş gemisi ile aynı yöne gönderdi (“Rus savaş gemisi s*ktir git” ©).
Sanat
Sanatçılar, heykeltıraşlar, halkbilimciler, tasarımcılar ve diğer yaratıcı alanlardan oluşan dünya dernekleri, Rusya’dan katılımcıları topluluklarından, tematik sergilerden ve festivallerden uzaklaştırıyor. Böylelikle, 59. Venedik Bienali’nde (çağdaş sanatın önde gelen sergisi) bir tane Rus projesi bile olmayacak. Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin arka planında, Sotheby’s ve Christie’s müzayede evleri, Haziran 2022’de yapılması planlanan Rus sanatının müzayedesini iptal ediyor.
Avrupa Tasarım Ödülleri, Awwwards, Cannes Lions, Red Dot Ödülü ve diğerleri gibi yaratıcı yarışmalar ve topluluklar, Ukrayna yanlısı bir duruş sergilediler ve saldırganlarla işbirliği yapmayı reddettiler.
Uluslararası Folklor Festivalleri ve Geleneksel Sanatlar Konseyi (CIOFF), Rusya ve Beyaz Rusya’nın üyeliğini askıya aldı.
Blogcular ve İnfuencerler
Ukraynalılar, Putin rejimini destekleyen veya örtülü bir şekilde barış için, sanki “her şey bu kadar net değil” gibisinden konuşan Rus yanlısı blogcuları, kanaat önderlerini ve etkileyicileri kitlesel olarak engelliyor. Gittikçe daha fazla #SlavaUkraini ve #stoprussia hashtag’leri, silmek için zamanları olmayan tarafsız gönderilerinin altındaki yorumlarda görünüyor.
Kim Kardashian, Timothy Snyder, Malala Yousafzai, Richard Branson ve dünya çapındaki diğer etkileyici milyonerler, sosyal medyalarında Ukrayna’ya aktif destek veriyorlar. Ukraynalı blog yazarlarının çoğu artık Silahlı Kuvvetlerin desteğiyle ilgileniyor ve ara ara sayfalarında yazı veya stories oluşturuyor.
Akış Platformları
26 Şubat’ta 200’den fazla sağlayıcı Rus kanallarını yayınlayan hizmetleri engelledi. Bir sonraki adım, Rus kanallarının bir aracı üzerinden yayınlanmasını sağlayan ana İnternet kaynaklarını yasaklamaktır. Aynı gün, 26 Şubat’ta Kültür Bakanlığı, önemli medya gruplarıyla birlikte, uluslararası televizyon sağlayıcılarına tüm Rus haber kanallarını kapatmaları için çağrıda bulundu.
Akış hizmeti Netflix 20 Rus TV kanalını platformda yayınlanmasını engelleyerek ayrıca Rusya’ya karşı kültürel yaptırımlar uyguladı. YouTube, Rusya’nın 1. Kanalı, Russia 24, Russia 1, TASS, RIA Novosti, RBK ve bir dizi başka propaganda kanalının yayınını engelledi.
