Wiele osób zna Ukraїner dzięki multimedialnym opowieściom powstałym na podstawie wypraw w różne regiony Ukrainy. Jednak w 2021 roku zdaliśmy sobie sprawę, że możemy pokazać nasz kraj jeszcze w jeden sposób: wydając książki. Tak powstało wydawnictwo Ukraїner. Tworzymy książki, które pokazują autentyczność tradycji, wyjątkowość Ukraińców oraz oryginalność ich stylu życia w dzisiejszych czasach. Te wydania, które spodobały się czytelnikom nie tylko w Ukrainie, ale także za granicą, zaczynają żyć własnym życiem, a nawet stają się początkiem nowych. W tym materiale opowiemy, jak dzięki przypadkowi anglojęzyczne wydanie naszej książki Ukraїner. Ukrainian Insider pojawiło się w Wielkiej Brytanii i już stało się bestsellerem w kategorii książek o Ukrainie.
16 lutego 2023 roku w Londynie ukazała się książka „Inside Ukraine. A portrait of a Country and its People”. Jest to nowa anglojęzyczna wersja „Ukraїner. Kraj od środka” brytyjskiego wydawcy Batsford Books. Publikacja „Inside Ukraine” przedstawia zagranicznym czytelnikom za pomocą zdjęć, różnorodność krajobrazów naturalnych i miejskich Ukrainy, a także wprowadza ich w barwne historie Ukraińców z różnych regionów kraju. Uzupełnieniem materiałów są kody QR, które kierują czytelników na stronę Ukraїner, gdzie mogą zobaczyć jeszcze więcej zdjęć lub filmów na określony temat. Wersja papierowa jest obecnie dostępna w czterech sklepach internetowych: BatsfordBooks, Amazon, Hive i Waterstones. Na Amazon można także kupić książkę w wersji elektronicznej.
„Niesamowite interaktywne przeżycie”, „sposób na odkrycie prawdziwych cudów Ukrainy”, „książka, która pokazuje, jak miłość do ziemi może jednoczyć zupełnie różnych ludzi” — to recenzje pozostawione na Amazonie przez czytelników brytyjskiej wersji publikacji.
Nowa znajomość to nowa rodzina
Książka „Ukraїner. Ukrainian Insider” wpadła w ręce Polly Powell, założycielki wydawnictwa Batsford Books, w zasadzie przez przypadek. Po rozpoczęciu pełnoskalowej inwazji rosyjskiej na Ukrainę, kobieta przyjęła w swoim domu dwie rodziny ukraińskich uchodźców. Inna Pereć jest jedną z tych, które znalazły schronienie w domu wydawczyni. To ona, w ramach podziękowania, podarowała jej egzemplarz wydania Ukraїner.
Inna wraz z dwójką dzieci ewakuowała się do Londynu z galicyjskiego miasta Kozowa. Martwiła się o przyszłość w obcym kraju i życie z nieznajomymi, ale pierwsze spotkanie z Polly rozwiało jej obawy.
— Kiedy zobaczyliśmy Polly, porozmawialiśmy, to zdaliśmy sobie sprawę, że jest bardzo miłą osobą i po prostu nie mamy się czym martwić.
Największym problemem dla Inny, jak i dla wielu innych ukraińskich uchodźców, była bariera językowa, ponieważ nie potrafiła płynnie rozmawiać w języku angielskim. Jednak Polly pomagała jej we wszystkim, towarzyszyła rodzinie w placówkach socjalnych i od razu wysłała dzieci do szkoły. Córki Inny były zachwycone Polly i jej mężem, a także ich dużym psem, z którym chętnie się bawiły. Obie rodziny nawiązały ciepłe relacje. Polly podchodziła do nich jak matka albo babcia do dzieci. Inna starała odwdzięczyć się gościnnym gospodarzom: podczas pierwszego spotkania obdarowała Polly dużą ilością słodyczy z Ukrainy. Później nie raz przygotowywała dla nich na obiad tradycyjne ukraińskie dania. Inna opowiada, że kiedyś wydarzyła się jej ciekawa historia: zdała sobie sprawę, że Polly i jej mąż nie wiedzą, co to jest kasza gryczana, a w Londynie tej kaszy nie można dostać. Potem, podczas jednej z krótkich wizyt do domu, Inna specjalnie kupiła kaszę gryczaną, żeby poczęstować gospodarzy.
— Pokazywałam im zdjęcia — oglądali z ciekawością, bo dla nich kasza gryczana to coś niespotykanego.
Wiktorija Pankratiewa poznała Polly przez swoją przyjaciółkę, kiedy szukała rodziny która ugościłaby ją Wielkiej Brytanii. Kobiecie trudno było zdecydować się na porzucenie przyjaciół i ulubionej pracy, ale mimo to zdecydowała się na ewakuację za granicę, dbając o życie i zdrowie swoich dzieci. W maju 2022 roku Wiktorija wraz z rodziną opuściła Hostomel, a wcześniej Polly zdalnie pomagała jej w zdobyciu wszystkich niezbędnych dokumentów. Brytyjska wydawczyni samochodem odebrała Wiktoriję z lotniska i przez całą drogę do domu rozmawiały: o Ukrainie, o dzieciach, o tym, jak trudno zostawić za sobą dotychczasowe życie. Wiktorija jest wdzięczna, że Polly wzięła odpowiedzialność za jej rodzinę i pomogła poradzić ze stresem i trudnościami.
— Takich jest naprawdę mało. Nie dlatego, że pochodzi z Anglii, po prostu takich ludzi na świecie jest dosłownie garstka. To prawdziwy przyjaciel, który rozumie wszystko w pół słowa.
Cenny prezent
Jesienią 2022 roku Inna wróciła do Ukrainy i ponownie zamieszkała w swoim rodzinnym mieście. Jednak przed wyjazdem chciała podarować Polly i jej mężowi pamiątkowy prezent. Kobieta wiedziała już, że lubią czytać, więc wybrała „Kraj od środka”, starając się pokazać, jak malownicza i wyjątkowa jest Ukraina.
— Niech będzie tylko na zdjęciach, ale nadal jest widoczna. I dlatego powstał taki pomysł — żeby im tę książkę przywieźć.
Wtedy Inna nie wiedziała, że Polly jest wydawczynią, a tym bardziej nie sądziła, że będzie chciała wydać książkę w Wielkiej Brytanii. Dlatego też była mile zaskoczona, gdy po powrocie do Ukrainy dowiedziała się o przygotowaniach do wydania Inside Ukraine. Polly napisała do niej, że kupiła prawa do książki i pokazała jej okładkę wydania brytyjskiego.
Dzięki działalności wydawniczej i częstym podróżom, Polly była częściowo zaznajomiona z kulturą Ukrainy i kilku innych krajów Europy Wschodniej. Od początku pełnoskalowej wojny kibicowała Ukrainie wraz z mężem i chciała pomagać Ukraińcom. Polly dostrzegła w książce nową możliwość:
— Myślę, że niektórym Brytyjczykom trudno jest zrozumieć tożsamość ukraińską, a ta książka doskonale przedstawia historyczne, kulturowe, topograficzne cechy tego kraju.
W trakcie przygotowań do druku wydania anglojęzycznego treść i format prawie się nie zmieniły. Według Polly książka jest pięknie wykonana, więc największą zmianą był projekt okładki. Musiała być zaprojektowana w taki sposób, aby zagraniczny czytelnik od pierwszego, przypadkowego spojrzenia zrozumiał, że ma przed sobą książkę o Ukrainie. Na okładkę Inside Ukraine został wybrany żółto-niebieski wzór petrykiwski.
Wiktorija, która została z dziećmi w Londynie, widziała wszystkie etapy przygotowywania książki do druku. Wydawczyni konsultowała z nią również projekt okładki i dużo pytała o jej osobiste doświadczenia z podróży po Ukrainie. Opierając się na swoim doświadczeniu, Wiktorija uważa, że większość Brytyjczyków niewiele wie o Ukrainie. Dopiero zaczynają stopniowo odkrywać jej kulturę i tradycje, a Inside Ukraine może im w tym pomóc. Przed wydaniem książki Anglicy, z którymi komunikowała się Wiktorija, nie rozumieli, czym różni się wschód Ukrainy od zachodu czy centrum, nie rozumieli kulturowych i historycznych cech Krymu oraz różnic między dialektami regionalnymi.
„Nasz kraj jest malowniczy”
Po powrocie do Ukrainy Inna dalej koresponduje z córką Polly, utrzymując w ten sposób kontakt. Tęskni za Polly, a jej dzieci wciąż pytają, kiedy będą mogły ponownie odwiedzić małżeństwo w Wielkiej Brytanii. Polly czuje to samo:
— Teraz, kiedy jedna z rodzin wróciła do Ukrainy, bardzo brakuje mi głosów Sofiji i Solomiji (dzieci Inny — red.) w domu w Londynie. Ale wierzę, że są bezpieczni ze swoją rodziną i jak najdalej od strefy działań wojennych.
Inna cieszy się, że dzięki nowej książce więcej osób za granicą będzie mogło zobaczyć Ukrainę:
— Cudzoziemcy dowiedzą się, że nasz kraj jest malowniczy. Jest bogaty w lasy, jeziora, morza, w zwyczaje i kościoły, a każdy region jest inny.
Inna ma nadzieję, że przeczytawszy książkę, wielu obcokrajowców po wojnie przyjedzie zobaczyć wszystkie te miejsca. Po zwycięstwie ona sama będzie czekała na wizytę Polly z całą rodziną, żeby pokazać im Ukrainę.
